Cháy rừng thải ra lượng carbon tăng 60% trong 2 thập kỷ

Theo một nghiên cứu mới đây, lượng phát thải carbon từ cháy rừng đã gia tăng hơn 60% trong vòng hai thập kỷ qua. Những cánh rừng không chỉ đóng vai trò là “lá phổi xanh” của hành tinh, cung cấp oxy và cải thiện chất lượng không khí, mà còn là những thành trì bảo vệ quan trọng chống lại biến đổi khí hậu.

Rừng Là Tấm Lọc Carbon

Rừng có khả năng hấp thụ carbon từ không khí và lưu trữ nó trong rễ và lá cây, giúp ngăn chặn carbon thoát ra môi trường. Nhiều quốc gia đã tận dụng tài nguyên rừng để giảm lượng phát thải khí nhà kính, nhưng hiện tượng cháy rừng đang ngày càng gia tăng, khiến cho lượng phát thải từ cháy rừng tăng vọt kể từ năm 2001.

Nghiên Cứu Từ Tạp Chí Science

Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí Science, đã sử dụng trí tuệ nhân tạo để phân loại hệ sinh thái rừng toàn cầu thành 12 loại khác nhau. Mỗi loại rừng phản ứng khác nhau trước các yếu tố như nóng lên toàn cầu, thay đổi sử dụng đất, và tăng trưởng thảm thực vật. Các khu rừng ở miền Bắc, chủ yếu tại Canada và Siberia, là những nguồn phát thải carbon lớn nhất. Đáng chú ý, một loại rừng ở khu vực này đã chứng kiến lượng phát thải carbon tăng gần gấp ba lần từ năm 2001 đến 2023.

Tác Động Của Biến Đổi Khí Hậu

Trong thế kỷ trước, phát thải carbon chủ yếu từ các khu rừng nhiệt đới như Amazon và Congo, nơi có tình trạng khai thác gỗ và nông nghiệp. Tuy nhiên, với sự gia tăng của biến đổi khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, khô hạn và cơn bão sét đã tạo điều kiện thuận lợi cho các vụ cháy rừng. Những vụ cháy không chỉ gia tăng lượng phát thải carbon mà còn làm giảm khả năng phục hồi của rừng.

Năm ngoái, các vụ cháy tại Canada đã thải ra lượng carbon lớn hơn cả việc đốt nhiên liệu hóa thạch của ba quốc gia gây ô nhiễm lớn nhất thế giới: Trung Quốc, Ấn Độ, và Hoa Kỳ. Đây là những minh chứng rõ ràng cho sự thay đổi đáng kinh ngạc trên toàn cầu.

Thách Thức Của Thỏa Thuận Paris

Mặc dù lượng phát thải từ cháy rừng đang gia tăng, các quốc gia vẫn vật lộn để giảm phát thải từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, được ký kết vào năm 2015, đặt mục tiêu hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Tuy nhiên, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã cảnh báo rằng mục tiêu này đang “ngàn cân treo sợi tóc” khi nhiệt độ toàn cầu không ngừng tăng.

Kết Luận

Trong bối cảnh ngày càng nhiều khu rừng bị cháy, Canada đã trở thành nguồn phát thải carbon lớn trong năm 2023, khi cháy rừng diễn ra thường xuyên. Sự gia tăng hoạt động cháy rừng ở Bắc Mỹ có thể đe dọa các mục tiêu của thỏa thuận Paris vào giữa thế kỷ. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc phụ thuộc vào rừng như một phần của kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu có thể không còn khả thi.

Các biện pháp như thưa rừng cơ học và đốt có kiểm soát có thể giúp giảm thiệt hại do cháy rừng. Tuy nhiên, diện tích rừng quá rộng lớn để có thể quản lý hết. Do đó, các chuyên gia nhấn mạnh rằng bên cạnh việc quản lý cháy rừng, việc giảm phát thải từ nhiên liệu hóa thạch vẫn là con đường tối ưu nhất. Rừng vẫn cần cháy để duy trì hệ sinh thái khỏe mạnh, và mục tiêu của chúng ta là giảm thiểu rủi ro từ những vụ cháy không mong muốn.