Xe Trung Quốc "đổ bộ" Thái Lan: Liệu có lật đổ thế thống của "ông lớn" Nhật Bản?

Khi BYD - nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc - quyết định mở nhà máy đầu tiên ở Đông Nam Á tại Thái Lan, cả thế giới đã ngưỡng mộ tầm nhìn chiến lược của quốc gia 66 triệu dân này. Tuy nhiên, trong khi Thái Lan mở rộng cửa chào đón BYD, các nhà sản xuất ô tô khác lại lần lượt rời đi. Subaru đóng cửa nhà máy, chỉ còn Nhật Bản sản xuất chiếc Forester. Honda cũng chuyển một trong hai nhà máy ở Thái Lan sang sản xuất phụ tùng thay vì ô tô nguyên chiếc.

Không dừng lại ở đó, Suzuki cũng tuyên bố đóng cửa nhà máy có công suất 60.000 ô tô mỗi năm tại Thái Lan. Theo tổng giám đốc Suzuki Indonesia, quyết định này xuất phát từ sự suy giảm trong sức tiêu thụ của thị trường Đông Nam Á. Cuối cùng, hãng đã chọn giữ lại nhà máy ở Indonesia thay vì Thái Lan.

Những động thái này cho thấy thách thức mà các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang phải đối mặt tại Đông Nam Á, khi xe điện Trung Quốc ngày càng chiếm lĩnh thị trường. Thái Lan nhanh chóng trở thành một trong những thị trường nước ngoài lớn nhất của các hãng xe Trung Quốc, trong đó có BYD.

Cuộc Chiến Thị Phần và Giá Cả

Trong bối cảnh Thái Lan không có nhà sản xuất xe điện nội địa mạnh mẽ như VinFast của Việt Nam, các hãng xe Trung Quốc đã nắm bắt cơ hội để tiến vào thị trường này. Theo thống kê từ Triển lãm Ô tô Bangkok 2024 (BIMS 2024), 5 trong 10 hãng xe có đơn hàng lớn nhất đều đến từ Trung Quốc. BYD dẫn đầu với mẫu Atto 3 có giá chỉ 899.900 baht (630 triệu đồng) sau khi áp dụng trợ cấp. Changan Automobile giới thiệu mẫu ô tô điện cỡ nhỏ Lumin với giá chỉ 480.000 baht (335 triệu đồng), một trong những mẫu xe rẻ nhất thị trường Thái Lan. Hozon New Energy Automobile cũng không kém cạnh với mẫu xe nhỏ gọn giá khoảng 550.000 baht (384 triệu đồng), rẻ hơn gần 30% so với BYD Dolphin.

Làn Sóng Rời Bỏ và Hệ Lụy

Sự xuất hiện của nhiều tên tuổi mới đã làm cho các hãng xe lâu năm tại Thái Lan không còn thu được lợi nhuận lớn như trước. Điều này giải thích vì sao nhiều công ty quyết định đóng cửa nhà máy hoặc thu gọn lại hoạt động, dẫn đến hàng loạt hệ lụy như sa thải lao động và các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng lao đao. Chanpen Suetrong, một phụ nữ 54 tuổi đã làm việc gần 20 năm ở nhà máy kính an toàn V.M.C., là một trong những người lao động bị ảnh hưởng nặng nề khi nhà máy thông báo đóng cửa vào tháng 4-2024.

Hành Động của Chính Phủ Thái Lan

Để đối phó với tình hình này, Nava Chantanasurakon, phó chủ tịch Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan, đã yêu cầu chính phủ tăng cường các biện pháp ngăn chặn nạn trốn thuế và né thuế. Bắt đầu từ tháng 7 này, Thái Lan sẽ thu thuế giá trị gia tăng 7% đối với hàng nhập khẩu giá rẻ có giá dưới 1.500 baht Thái (41 USD), chủ yếu từ Trung Quốc. Dự báo tăng trưởng kinh tế Thái Lan năm nay chỉ khoảng 2,5%, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng.

Thủ tướng Srettha đã đưa ra kế hoạch tài trợ 500 tỉ baht để vực dậy nền kinh tế, trong đó khoảng 50 triệu người Thái như Chanpen sẽ được nhận khoản hỗ trợ 10.000 baht. Tuy nhiên, kế hoạch này đang gây tranh cãi và chưa biết bao giờ mới được thông qua.

Thái Lan đang đứng trước một ngã rẽ lớn, khi sự hiện diện mạnh mẽ của các hãng xe điện Trung Quốc không chỉ thay đổi cục diện thị trường ô tô mà còn đặt ra nhiều thách thức và cơ hội mới cho quốc gia này.